Uit de brief van minister Slob

Vorige week heeft de minister in een brief aan de Tweede Kamer een toelichting gegeven op de stand van zaken van het onderwijs op afstand tijdens coronacrisis. Graag delen wij enkele passages met je. 

”Deze week is het besluit genomen dat de fysieke sluiting van de scholen en de
kinderopvang vanwege de coronacrisis ten minste nog tot en met 28 april
voortduurt. In de praktijk betekent dit dat de scholen zeker tot en met de
meivakanties gesloten blijven. In de week vóór 28 april beoordeelt het kabinet
wat nodig is voor de periode daarna. De sluiting is buitengewoon ingrijpend, voor
kinderen en voor hun ouders, voor leerlingen en studenten, voor alle
onderwijsprofessionals en pedagogisch medewerkers. Het vraagt veel van leraren,
schoolleiders, zorg- en hulpverleners en anderen om jongeren in deze tijd
onderwijs te blijven geven en hen te begeleiden om zich veilig te kunnen
ontwikkelen. Toch is dit besluit nodig.

Kwaliteit van onderwijs op afstand
We hebben met trots gezien hoe het onderwijs op afstand is opgepakt met creativiteit, flexibiliteit en een enorme inzet van alle kanten. In eerste instantie hebben scholen vooral lesstof ter herhaling op afstand aangeboden. Nu de sluiting van de scholen voortduurt, is het nodig om voor de langere termijn focus aan te brengen en kwaliteit te waarborgen. De ene school is daar verder in dan de andere.
Het onderwijs op afstand is voor veel scholen nieuw, en in deze omstandigheden kan het ook zwaar zijn. Het is voor leraren lastig om onderwijs van dezelfde kwaliteit te verzorgen als op school en goed contact te maken met hun leerlingen. We willen scholen meegeven dat het bij het vormgeven van afstandsonderwijs allereerst van belang is om te investeren in contact met leerlingen. Ook is het belangrijk oog hebben voor het welzijn van het onderwijsgevend en ondersteunend personeel in deze bijzondere omstandigheden, en te denken aan het maken van goede afspraken met de MR. Daarnaast geldt: kwaliteit boven kwantiteit. We verwachten niet dat scholen in deze situatie de onderwijstijd registreren. Wel verwachten we dat zij er alles aan doen om de kwaliteit van het onderwijs zo hoog mogelijk te laten zijn en het afstandsonderwijs zo effectief en toegankelijk mogelijk te maken. Scholen hoeven geen onderwijstijd te compenseren in vakanties of onderwijsvrije dagen, ook niet in latere jaren. De Inspectie van het Onderwijs houdt hier in het toezicht rekening mee.

Ook ouders worstelen met hun taak om het onderwijsproces van hun kinderen te ondersteunen, terwijl ze zelf meestal geen leerkracht zijn en dit moeten combineren met hun eigen werk en zorgtaken. Ouders kunnen waardevolle tips over didactiek en pedagogiek vinden op https://ouders.lesopafstand.nl/ (https://ouders.lesopafstand.nl/). Daarnaast blijven we met Ouders & Onderwijs in gesprek om waar nodig ondersteuning aan ouders aan te bieden, wetende dat we niet van ouders kunnen verwachten de rol van een leraar volwaardig te kunnen vervangen.

Tot slot noemen we hier dat de NPO Zapp/Zappelin samen met Schooltv (NTR) vanaf maandag 6 april educatieve programma’s uitzendt. Zo hebben basisschoolkinderen elke doordeweekse dag toegang tot educatief materiaal. Schooltv heeft aangeboden om lesvideo’s zo snel mogelijk ook via het themakanaal NPO Zappelin beschikbaar te stellen. De lesvideo’s worden verdeeld in verschillende tijdsvakken. Ieder tijdvak richt zich op een specifieke lesgroep. Zo staan in de lesvideo’s voor de onderbouw taal en rekenen centraal. In de video’s voor de bovenbouw wordt aandacht geschonken aan geschiedenis en aardrijkskunde. We waarderen deze inzet zeer en vind het mooi dat op deze wijze leerlingen ook via lineaire televisie kunnen blijven leren en ontwikkelen.

Voorbereidingen situatie na de meivakantie
Het verloop van de maatregelen omtrent het coronavirus is helaas niet volledig voorspelbaar. Voorlopig zijn de scholen tot en met 28 april (en daarmee praktisch gezien tot en met de meivakantie) gesloten. We hopen natuurlijk dat de scholen daarna weer open kunnen, maar houden met alle scenario’s rekening en bereiden ons daar dan ook op voor met alle betrokken partijen.
Met het oog op de aanstaande meivakantie onderstrepen we nog eens dat de onderwijstijd die nu door overmacht wordt gemist, niet ingehaald hoeft te worden. Scholen mogen leerlingen en leerkrachten niet verplichten om gemiste onderwijstijd in te halen in de schoolvakanties. Leraren en leerlingen hebben recht op vakantie. Dat geldt ook voor medewerkers van de kinderopvang. Indien de maatregelen na 28 april verlengd worden, moet lokaal worden bezien hoe gezamenlijk ook in de mei-periode noodopvang kan worden geboden. Gemeenten, scholen en kinderopvang-organisaties zorgen er dan samen voor dat er voldoende noodopvang is. Hiertoe zal onder regie van de gemeente, eerst regionaal/lokaal de behoefte aan noodopvang in de meivakantie worden geïnventariseerd en zal worden bekeken waar capaciteitsproblemen ontstaan en hoe deze gezamenlijk opgelost kunnen worden. We hebben begrip voor de zorgen die hierover vanuit de kinderopvangsector zijn geuit. Daarom wordt in nauwe samenspraak met de sector gekeken wat nodig is.

Ondanks alle inzet voor het afstandsonderwijs is het onontkoombaar dat er achterstanden ontstaan bij leerlingen en studenten. Door scholen, ouders en hulpverleners zijn reeds (ook in diverse media) zorgen geuit over grote verschillen die zullen ontstaan in de voortgang van leerlingen en studenten.
Dit geldt in het bijzonder voor leerlingen die nu in groep 8 zitten en volgend jaar naar de brugklas gaan. Door het vervallen van de eindtoets in het po hebben deze leerlingen geen kans gekregen op een mogelijke bijstelling van het schooladvies. We vragen de po- en vo-scholen om gezamenlijk te zorgen voor een soepele overgang met reële kansen voor leerlingen, op basis van het schooladvies en de informatie in het onderwijskundig rapport. Dat kan bijvoorbeeld door een warme overdracht in de komende maanden en door extra maatwerk in de brugklas.
Veel scholen zijn dit gelukkig al gewend. Op korte termijn ontvangen alle scholen in het po en vo een brief om hen hiervoor handvatten te bieden.

Tot slot
Tot slot spreken wij nogmaals onze waardering uit voor alle onderwijsprofessionals, jeugdhulpverleners, sociale wijkteams, jeugdbeschermers, pedagogisch medewerkers, ouders en anderen die zich tijdens deze crisis onverminderd blijven inzetten voor goed onderwijs op afstand en de ontwikkeling van kinderen en jongeren in een veilige omgeving.”